Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2018

«Δεν θα μείνει διαθέσιμο λεωφορείο στην Ελλάδα» δηλώνουν οι διοργανωτές του Συλλαλητηρίου της Αθήνας

«Δεν θα μείνει διαθέσιμο λεωφορείο στην Ελλάδα»  δηλώνουν οι διοργανωτές του Συλλαλητηρίου της Αθήνας



Οι διοργανωτές του Συλλαλητηρίου της 4ης Φεβρουαρίου της Αθήνας, θεωρούν ότι ο κόσμος που θα συμμετάσχει στο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία  θα ξεπεράσει σε αριθμό ακόμα και αυτόν της Θεσσαλονίκης .
 
Ο δημοσιογράφος του Βεργίνα TV,  Στέργιος Καλογήρου, ένας εκ των διοργανωτών στην τηλεόραση μιλώντας στον ΣΚΑΪ, είπε πως κάθε πέντε λεπτά θα φεύγουν από τη Θεσσαλονίκη λεωφορεία με προορισμό την Αθήνα, ενώ όταν ρωτήθηκε πόσα λεωφορεία έχουν ναυλωθεί από διάφορες περιοχές της χώρας, απάντησε χαρακτηριστικά πως «δεν θα μείνει διαθέσιμο λεωφορείο στην Ελλάδα».
 
Στη συνέχεια,  θέλοντας να δώσει ένα ακόμα στίγμα για τον αριθμό των πολιτών που αναμένουν την Κυριακή στην Αθήνα  αναφέρθηκε στις μικροφωνικές εγκαταστάσεις και είπε πως από το Σάββατο το βράδυ θα στηθούν οι εξέδρες και οι μικροφωνικές εγκαταστάσεις για το συλλαλητήριο  στην πλατεία Συντάγματος, στην οδό Ακαδημίας, Πανεπιστημίου και Σταδίου έως το ύψος της πλατείας Κλαυθμώνος και επιπλέον στη Βασιλίσσης Σοφίας έως το ύψος του Πολεμικού Μουσείου και από την άλλη πλευρά έως τις αρχές της λεωφόρου Συγγρού.  
 
 http://www.cityportal.gr/articles_det1.asp?subcat_id=16&article_id=108755

Η επανάσταση που (δεν) έγινε στην ελληνική ζωγραφική: Μια συζήτηση για την αγορά τέχνης από το '50 ως σήμερα «Η αγραμματοσύνη είναι ολοφάνερη σήμερα. Θα δεις Παρθένη δίπλα σε έναν τελείως άσχετο ζωγράφο»

SOTIRIS FELIOS COLLECTION
Δημήτρης Φαμελιάρης, «Νικήτας» (2011). Λάδι σε μουσαμά, 65 x 61 εκ.
Ο ζωγράφος Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος, γνωστός στους διαδρόμους της τέχνης του ως Κ.Π., ηγείται μιας έκθεσης Ελλήνων καλλιτεχνών στην αίθουσα τέχνης της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου (Φωκίωνος Νέγρη 16).
Λέμε ηγείται, αν και ο δημιουργός στα 40 χρόνια διαδρομής του στα εικαστικά μας πράγματα δεν επιδίωξε τέτοιο ρόλο - αυτή τη «συστολή» προδίδει ίσως και η υπογραφή με τα αρχιγράμματα τόσο στο έργο όσο και στο δημόσιο λόγο του. Η πορεία του ζωγράφου με τον συλλέκτη πηγαίνει πίσω στο χρόνο και σίγουρα σφραγίζεται με το ξεκίνημα της αίθουσας στην Κυψέλη το 2010, στην αφιερωματική έκθεση που επιμελήθηκε ο ΚΠ για τον πρόωρα χαμένο ομότεχνο φίλο του, τον Πάνο Φειδάκη.
Οχτώ χρόνια μετά, η γνωστή πια στο φιλότεχνο κοινό αίθουσα «Αρκαδία» της Φωκίωνος Νέγρη, καλεί τον ζωγράφο να παρουσιάσει το έργο του. Αντ’ αυτού όμως, ο ΚΠ επιλέγει να το κάνει δίπλα σε εννέα σύγχρονους καλλιτέχνες.
SOTIRIS FELIOS COLLECTION
Έλσα Ζαχαράκη, «Αυτοπροσωπογραφία» (2011). Λάδι σε χαρτόνι, 37,5 x 25 εκ.
- Γιατί αυτό; Γιατί όχι μια ατομική σας έκθεση;
Σ’ ένα χώρο που λειτουργεί ως πινακοθήκη, ένα ίδρυμα με ρόλο πνευματικό [Η Άλλη Αρκαδία], το βρίσκω εγωιστικό να κάνω μόνος μια έκθεση που έχει να κάνει με εμπορικό στόχο κι αφορά προβολή δική μου. Πιστεύω ότι η ζωγραφική δεν είναι θέμα ενός. Είναι μόρφωση, είναι παιδεία κι έχει να κάνει με πολλούς μαζί.
- Τιτλοφορείτε την έκθεση ως «άλλη ζωγραφική». Για ποια ζωγραφική μιλάτε;
Ως «άλλη» ορίζω τη ζωγραφική που έχει ως ζητούμενο την ποίηση. Αυτήν που εκφράζει αισθήματα, που προσπαθεί να επικοινωνήσει με τον κόσμο και δεν πουλά στυλ. Δεν είναι, δηλαδή, θύμα της αισθητικής. Μιλώ για την «αισθητική» που είναι σαν να βρίσκεις έναν τρόπο να φτιάξεις ένα έργο, χωρίς καμία λογική, ορμώμενος ετσιθελικά. Κατά τη γνώμη μου δεν είναι έτσι η ζωγραφική.
SOTIRIS FELIOS COLLECTION
Γιώργος Κουρκούβελος, «Κουκούλι». Αυγοτέμπερα σε ξύλο, 70 x 50 εκ.
- Πως θα έπρεπε να είναι;
Ζωγραφική είναι αυτή που έχει τελικά, νόημα. Ξεκινάς από μια ανάγκη έκφρασης και, προσπαθώντας να επικοινωνήσεις με τον κόσμο, επιχειρείς να βρεις μια γλώσσα, να δημιουργήσεις «ζωγραφικούς χώρους». Αυτό είναι το ζητούμενο του ζωγράφου κι ο πραγματικός άθλος στην τέχνη. Δεν είναι το θέμα, αλλά το πώς θα δημιουργήσεις μια φόρμα στις δυο διαστάσεις του τελάρου, που σημαίνει κάτι για εσένα που θέλεις να γίνει κατανοητό από τον κόσμο. Κι αυτό προσπαθεί να δείξει η έκθεση με όλους αυτούς τους ζωγράφους, που οι περισσότεροι δεν έχουν σχέση με το εμπορικό κομμάτι της ζωγραφικής - δεν έπαιξαν ποτέ στο χρηματιστήριο της τέχνης.
- Τι συνιστά αυτόν το «χώρο», ποια είναι η κοινή πρόθεση των καλλιτεχνών στην έκθεση;
Για να εκφράζουν αισθήματα τα έργα τέχνης και να γίνεται αυτό φανερό με τρόπο εύληπτο, θα πρέπει ο δημιουργός να αρθρώνει μία γλώσσα ικανή να εκφράσει αυτά τα αισθήματα. Ο ζωγραφικός χώρος είναι κάτι αφηρημένο, αλλά αυτό είναι που τον κάνει αληθινό - ξαναλέω όχι το τι παριστάνει. Άλλωστε, όσα αισθήματα κι αν έχω, αν δε βρω κοινή γλώσσα με τον άλλο, δεν μπορώ να τα περάσω απέναντι με τίποτα. Δεν χρειάζεται να πουλάμε πρωτοτυπίες, όλα αυτά που νομίζουμε ότι κάνουν ένα έργο να «πουλάει». Κι όλο αυτό βέβαια, ξεκινά από την καθαρή πρόθεση: πρώτα να γίνεται το έργο στο μυαλό σου και μετά να προσπαθείς να το βάλεις επάνω στο τελάρο. Όμως, δεν πρέπει να ξεκινά κανείς από το έργο για να γεμίσει απλά το τελάρο. Τότε, αναγκαστικά, θα πέσει σε αισθητικούρες… Αυτό είναι που βασανίζει μεγάλο μέρος της ελληνικής ζωγραφικής. Εκτός από ορισμένες περιπτώσεις που τις ξέρουμε - τους αληθινούς φάρους μέσα στην ελληνική τέχνη – όλοι οι άλλοι μιμούνται τρόπους, αδιαφορώντας για το αν σημαίνει τίποτα ή αν έχει λογική αυτός ο τρόπος. Η ζωγραφική, όμως, είναι σαν τα μαθηματικά. Αναγκαστικά πρέπει να πατά σε ρυθμούς.
SOTIRIS FELIOS COLLECTION
Φωτεινή Κούρτη, «Αυτοπροσωπογραφία» (2011). Λάδι σε μουσαμά, 29,5 x 21 εκ.
- Τι εννοείτε λέγοντας ότι οι συμμετέχοντες ζωγράφοι δεν ανήκουν στο χρηματιστήριο της τέχνης.
Δεν έχουν καμία σχέση με αυτό το όργιο που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια με τα ακριβά έργα. Μερικοί μάλιστα από αυτούς, ενώ έχουν τρομερές οικονομικές ανάγκες, δεν πουλάνε τα έργα τους. Αυτό εμένα κάτι μου λέει. Και η σχέση του δημιουργού με το εμπόριο της τέχνης καθορίζει εν τέλει αυτό που θα βγει στη ζωγραφική του.
- Στον κατάλογο της έκθεσης δημοσιεύετε μια συνέντευξη του Τσαρούχη στη Γιολάντα Τερέντσιο, το 1955. Αναφέρει εκεί: «η έκθεση στην Ελλάδα είναι ένα σαχλό κοινωνικό φαινόμενο, μιας κοινωνίας αρκετά σαχλής. Λείπει το καθαρώς πνευματικό ενδιαφέρον, η μοιραία του κοινωνική συνέπεια, που είναι οι σοβαρές αγορές… Υπάρχουν βέβαια και οι ζωγράφοι που πουλάνε, αυτοί είναι ανάπηροι τύποι, οι οποίοι κάνουν μια αδύνατη ζωγραφική, ευκολονόητη από κάτι αγράμματους νεόπλουτους…». Τι έχει αλλάξει;
Αν δεν είχαν αλλάξει τα πράγματα, δε θα κάναμε τώρα έκθεση στο χώρο ενός συλλέκτη. Τότε, οι συλλέκτες ήταν μετρημένοι. Ο Τσαρούχης τους αποκαλεί αγράμματους κι αμόρφωτους, ενώ τα βάζει και με τους ανταγωνιστές του. Έτσι, αλαφρώνει απ’ αυτό το κομμάτι που όπως είπα είναι καθοριστικό για την πορεία του ζωγράφου. Η σχέση μας με τον γκαλερίστα και με το εμπόριο είναι η επανάσταση που θα έπρεπε οι ζωγράφοι να έχουμε κάνει. Παραμένει όμως ίδια κι απαράλλαχτη.
Όταν βγήκα από τη Σχολή το ’80, συνηθίζαμε να κάνουμε τεράστιους καταλόγους με τα έργα μας… (γέλια) για να δείξουμε τί; Βρίσκαμε κι έναν διευθυντή ή έναν πάτρονα και νομίζαμε ότι κάτι κάναμε. Πιστεύαμε έτσι ότι πουλάγαμε μούρη στο κοινό! Πληρώναμε μάλιστα λεφτά που δεν είχαμε βγάλει. Είναι σα να είσαι ποιητής και να συστήνεσαι στο κοινό με μια πανάκριβη έκδοση. Έχει αυτό σχέση με την ποίηση; Από το ’80 έως το 2008 αυτό γινόταν! Ακόμη κι αν έχεις ταλέντο, αυτό δε σημαίνει τίποτα στη ζωγραφική. Η ζωγραφική είναι γνώση. Με το ταλέντο κάνεις πράγματα χωρίς να καταλαβαίνεις πως τα κάνεις, πατώντας σε ένα ρυθμό ενστικτωδώς. Άλλο αυτό κι άλλο η γνώση. Γνώση είναι να φιξάρεις το ταλέντο σου, δηλαδή να καταλάβεις ότι πολλά πράγματα πρέπει να έχουν ρυθμό και συνειδητά να επιλέγεις ποιο ρυθμό πρέπει να έχουν για να συνεννοείσαι με τον κόσμο.
Το να φτάσεις να πουλάς δημιουργώντας ανάγκες στους θεατές της ζωγραφικής είναι άλλο πράγμα. Το να σε αναζητούν δηλαδή γιατί τα έργα σου συγκινούν είναι μέσα στο σωστό παιχνίδι. Αλλά το να ξεκινάς με ένα κινητό δείχνοντας τα έργα στα καφενεία για να βρεις έναν αγοραστή ή να προσπαθείς να πλασάρεις τον εαυτό σου με κάθε τρόπο και να μη χάνεις ευκαιρία γι’ αυτό το πράγμα, νομίζω ότι είναι λάθος κι αυτό φαίνεται. Καίγεται η ζωγραφική κι αρχίζεις να υπηρετείς ένα εμπορικό σύστημα.
SOTIRIS FELIOS COLLECTION
Γιώργος Καραμαλέγκος, «Χωρίς τίτλο» (2017). Σκόνες σε χαρτί, 24 x 18,5 εκ.
- Θα μπορούσε να λεχθεί ότι η κρίση έχει φέρει μια «κανονικότητα» στην αγορά της τέχνης;
Καθόλου, οι γκαλερίστες συνεχίζουν να μην ενδιαφέρονται για τη ζωγραφική, αλλά αποκλειστικά για το κέρδος που μπορεί να προέλθει από ένα κακόγουστο έργο. Δεν τους ενδιαφέρει τι εκθέτουν. Μπορεί κάποιος να πει ότι είναι επιχειρηματίες. Βεβαίως, κανείς δε λέει το αντίθετο. Κάποτε, όμως, η γκαλερί ενδιαφερόταν για το τι εκθέτει, διότι αποκτούσε ταυτότητα, έκανε προτάσεις, είχε λόγο στην κοινωνία. Η αγραμματοσύνη σήμερα στον τόπο είναι ολοφάνερη στη ζωγραφική. Για παράδειγμα, μπορεί να δεις Παρθένη δίπλα σε έναν τελείως άσχετο ζωγράφο. Στη μουσική τα πράγματα είναι ευδιάκριτα, αλλά στη ζωγραφική το συναντάς κατά κόρον.
- Η ευθύνη του κοινού; Δεν υπάρχει;
Το κοινό είναι εξίσου αμόρφωτο! Που να μορφωθεί; Μακάρι να υπήρχαν κι άλλοι χώροι όπως αυτός του Φέλιου και του Κουβουτσάκη στην Κηφισιά. Υπάρχει ζήτημα παιδείας και το χειρότερο σήμερα είναι ότι δεν έχουμε οι ζωγράφοι μία φόρμα κοινή επάνω στην οποία θα λάβουμε μία μόρφωση. Θα ’πρεπε να υπάρχει, κι από κει και πέρα ο καθένας ας κάνει τα δικά του.
Η γενιά του ’30 πρόσεξε αυτό που ονομάζουμε σχηματικά «λαϊκή» ζωγραφική, τα βυζαντινά και τη μεταβυζαντινή τέχνη, με πρόθεση να έχει λόγο. Έδωσε ζωγράφους με συγκεκριμένο στόχο, ταλέντα που αποφασίσανε να υπηρετήσουν, ο καθένας στο δικό του μέτρο, κάτι. Υπήρχε η προσπάθεια να δούμε τα δικά μας πράγματα, ένας τρόπος, ταπεινός έστω, να πλησιάσουμε την πραγματικότητα. Στο παράδειγμα του Τσαρούχη, λοιπόν, βλέπουμε να ζωγραφίζει ως να είναι χορευτής. Είχε πάει στη Δόρα Στράτου, είχε μάθει σωστά τα βήματα κι εκφράστηκε μέσα από αυτόν τον χορό, καθώς ήταν γεννημένος χορευτής. Στο παράδειγμα του Πάνου Φειδάκη, για να αναφερθώ στην εποχή μας, βλέπουμε έναν χορευτή που του βάζεις ένα μουσικό θέμα και, χωρίς να ξέρει τα βήματα, βρίσκει καινούργια που δε σε ξαφνιάζουν. Ο Φειδάκης βρήκε από ένστικτο ρυθμούς που σε παραπέμπουν στην παράδοση, χωρίς να το κάνει από πρόθεση, χωρίς να το προπαγανδίζει. Αυτός είναι ο ζωγραφικός χώρος για τον οποίο σας μιλούσα, με μία ζωντανή, οργανική σχέση με την παράδοση.
SOTIRIS FELIOS COLLECTION
Πάνος Φειδάκης, «Παρίσι, σταθμός πυροσβεστικής στην Place des Vosges» (2000). Λάδι σε μουσαμά, 47 x 59 εκ.. Ιδιωτική Συλλογή. 
Την Κυριακή 4 Φεβρουαρίου, στις 12.30 μ.μ., οι καλλιτέχνες της «άλλης ζωγραφικής» ξεναγούν το κοινό. Συμμετέχουν οι Σοφία Δημητροπούλου, Έλσα Ζαχαράκη, Γιώργος Καραμαλέγκος, Γιώργος Κουρκούβελος, Φωτεινή Κούρτη, Γιάννης Μπέκος, Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος, Δέσποινα Παρασκευοπούλου, Φάνης Παρασκευουδάκης και Δημήτρης Φαμελιάρης. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Φωκίωνος Νέγρη 16 στην Κυψέλη, έως τις 11 Φεβρουαρίου 2018.

Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 2018

Άγιος Παΐσιος: «Έχουν Διαλυθεί Όλα, Οικογένεια, Παιδεία, Υπηρεσίες…»



Άγιος Παΐσιος:-Τί είναι αυτό που ακούγεται;
– Αεροπλάνο, Γέροντα!
– Κλείσε το παράθυρο, μην μπή μέσα! Έτσι που παλάβωσε ο κόσμος, και αυτό σιγά-σιγά μπορεί να γίνη!… Έχουν διαλυθή όλα, οικογένεια, παιδεία, υπηρεσίες… Ά, δεν τους καίγεται καρφί! Τίποτε δεν έχουν μέσα τους…
– Γέροντα, ποιός φταίει που φθάσαμε σ᾿ αυτήν την κατάσταση;
– Μιλάω γενικά· θέλω να πώ, μέχρι που έχει φθάσει η αδιαφορία!
Πήγαινε σε μια σχολή και θα δής· αν λ.χ. χτυπούν τα παράθυρα από τον αέρα, ζήτημα να βρεθή ένα παιδί να τα κλείση, για να μη σπάσουν.
Άλλα θα χαζεύουν, άλλα θα κοιτάζουν πώς χτυπούν, άλλα θα περνούν από ᾿κεί σαν να μη συμβαίνη τίποτε. Αδιαφορία! Μου έλεγε ένας αξιωματικός που ήταν υπεύθυνος στις αποθήκες: «Τρομάζω να βρώ έναν στρατιώτη σωστό, να τον βάλω φρουρό στην αποθήκη πετρελαίων, για να μη βάλουν οι άλλοι καμμιά φωτιά ή ο ίδιος μην πετάξη κανένα τσιγάρο απρόσεκτα».
Υπάρχει ένα πνεύμα χλιαρό, καθόλου ανδρισμός. Χαλάσαμε τελείως! Πώς μας ανέχεται ο Θεός! Παλιά τί αξιοπρέπεια υπήρχε! Τί φιλότιμο! Στον πόλεμο του ᾿40, στα σύνορα, οι Ιταλοί είχαν πότε-πότε κάποια επικοινωνία με τους Έλληνες φρουρούς και έκαναν καμμιά επίσκεψη στο ελληνικό φυλάκιο. Και να δήτε τί φιλότιμο οι Έλληνες!
Διαβάστε εδώ: Αγιος Γέροντας Παΐσιος: «Ο διάβολος μπαίνει στον άνθρωπο, όταν υπάρχει λάσπη στην καρδιά του»
Μια φορά που πήγαν οι Ιταλοί στο ελληνικό φυλάκιο, οι Έλληνες έβαλαν να τους φτιάξουν καφέ. Βγάζει τότε μπροστά τους ένας Έλληνας αξιωματικός ένα μάτσο χρήματα, πενηντάρικα, εκατοστάρικα – και είχαν αξία τότε αυτά τα χρήματα – και τα ρίχνει για προσάναμμα στην φωτιά, για να δείξη στους Ιταλούς ότι είναι πλούσιο το ελληνικό κράτος! Οι Ιταλοί τα έχασαν. Βλέπετε θυσία!
Σήμερα μπήκε και σ’ εμάς το πνεύμα που συναντάει κανείς στα κομμουνιστικά κράτη. Στην Ρωσία, παρόλο που φέτος είχαν σοδειά, ξέρετε τί πείνα θα έχουν; Δεν θέρισαν το σιτάρι στον καιρό του· πήγαν το φθινόπωρο να θερίσουν. Θερίζουν το φθινόπωρο; Αν δεν είναι δικό τους, πώς να το πονέσουν και να πάνε να το θερίσουν; Η ζωή τους είναι μια αγγαρεία. Δεν έχουν τον ζήλο να δημιουργήσουν κάτι, γιατί τόσα χρόνια δεν δημιουργούσαν. Με αυτό το ρέμπελο πνεύμα που μπήκε, με αυτήν την αδιαφορία, πάει, βούλιαξε όλο το κράτος. Βρέχει και είναι απλωμένο το σιτάρι;Δεν τους νοιάζει. Ήρθε η ώρα να φύγουν; Φεύγουν. Το παίρνει το σιτάρι η βροχή. Την άλλη μέρα θα πάνε στην ώρα τους να μαζέψουν όσο έμεινε!
Όταν όμως είναι δικό σου το σιτάρι και το έχης απλωμένο στο αλώνι, αν βρέξη, το αφήνεις να χαθή; Δεν θα κοιμηθής, για να το σώσης. Και νιώθεις χαρά, αγαλλίαση από την κούραση.
https://newsthessaloniki.gr/agios-pa%CE%90sios-echoun-dialythi-ola-ikogenia-pedia-ypiresies/?fb_node=114103062018859

"Βρες τι πνεύμα υπάρχει μέσα σου" . Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Φωτογραφία του χρήστη Εκκωφαντική Σιωπή.

Όποιος ζει για τον Θεό, έχει ένα πνεύμα θείου φόβου και ευλάβειας. Όποιος ζει για τον εαυτό του, έχει ένα πνεύμα αυτάρεσκο, εγωιστικό, φίλαυτο, σαρκικό. Όποιος ζει για τον κόσμο, έχει ένα πνεύμα φιλόκοσμο και μάταιο. Κρίνοντας από αυτά, βρες τι πνεύμα υπάρχει μέσα σου.

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος


https://www.facebook.com/ekkofantikisiopi/


Πέμπτη 18 Ιανουαρίου 2018

Φύλαξον με από συκοφαντίας ανθρώπων


Φωτογραφία του Panteleimon Krouskos.
...Tις πήρε κάποιος ψευδοϊερέας που ονομαζόταν Ισχύρας. Είπα ψευδοϊερέας γιατί στην πραγματικότητα δεν χειροτονήθηκε από κανένα επίσκοπο. 

Αυτοχειροτονήθηκε.
 Παρουσιάσθηκε σαν ιερέας. Πήγε λοιπόν ο Ισχύρας στη Νικομήδεια. Ο Αθανάσιος όμως έστειλε ένα δικό του ιερέα, τον Μακάριο, να πάει εκεί και να διαπίστωση αν χειροτονήθηκε πραγματικά ο Ισχύρας. Ο Μακάριος διεπίστωσε ότι, καθόλου δεν ήταν χειροτονημένος ο Ισχύρας. 

Αυτός λοιπόν ο ψευδοϊερέας διέδωσε την συκοφαντία, κοντά στα άλλα, ότι ο Μακάριος, ο φίλος του Αθανασίου του άρπαξε την Θ. Κοινωνία, από το χέρι, την έρριψε κάτω στο πάτωμα και την ποδοπάτησε. Αυτές οι συκοφαντίες φθάσανε και στον Ευσέβειο. Και ο Ευσέβειος τις μετέφερε στον Αυτοκράτορα. Και ζήτησε μάλιστα την απομάκρυνση του Πατριάρχη από τον θρόνο του. Ο Αυτοκράτορας, μία μέρα τυχαία, συνάντησε τον Πατριάρχη που και αυτός είχε έλθει εδώ για να πάρει μέρος σε μια σύνοδο και να ακούσει και τις συκοφαντίες πού εξετοξεύοντο εναντίον του. Ο Πατριάρχης είπε στον Αυτοκράτορα, ότι όλες οι κατηγορίες είναι ψεύτικες και του εξήγησε και ποιος ήταν ο Ισχύρας. Ο Αυτοκράτορας κατάλαβε και έστειλε πίσω τον Αθανάσιο στην Αλεξάνδρεια με συνοδευτική επιστολή του. Στη σύνοδο πού έγινε ο Μακάριος μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος. Μα όμως ξεσκέπασε τον ψευδοϊερέα. Κανένας δεν απάντησε στο ερώτημα του Μακαρίου, ποιος χειροτόνησε τον Ισχύρα. Ο Μακάριος αθωώθηκε και ελευθερώθηκε. Ο σατανάς όμως μπορεί να ησυχάσει; Όχι. Και οι οπαδοί του το ίδιο. 

Νέα συκοφαντία χαλκεύεται κατά του Αθανασίου. Λέγουν τώρα οι συκοφαντίες και διαδίδουν, ότι ο Άγιος έκοψε το χέρι κάποιου Αρσενίου και με αυτό έκαμνε μάγια. Ο Αρσένιος ήταν ένας αναγνώστης, πού θέλησε να ανέβει στα εκκλησιαστικά αξιώματα. Προηγούμενα όμως διέπραξε μια αισχρότητα και εξαφανίστηκε. Ήταν φυγόδικος. Οι του Αρείου νομίζοντες ότι δεν θα ξαναεμφανισθεί ο Αρσένιος εκμεταλλεύτηκαν την περίπτωση.

 Λοιπόν, κατηγόρησαν τον πατριάρχη Αθανάσιο και ζητούσαν και την καταδίκη του. Στο τέλος έφτιαξαν και μια θήκη και έβαλαν μέσα ένα χέρι και το παρουσίαζαν για να αποδείξουν την κατηγορία τους. Έγινε πάλι σύγχυση. Η συκοφαντία έφθασε και στον Αυτοκράτορα. Και ο Αυτοκράτορας ανάθεσε στον αδελφό του Κήνσορα Δαλμάτιο να εξιχνιάσει την υπόθεση. 

Εν τω μεταξύ συγκαλείται Σύνοδος στην Τύρο για να καταδικάσει τον Άγιο. Ο Αθανάσιος έρχεται στην Τύρο. Και να εδώ τώρα είναι και ο Αρσένιος. Και ο Θεός βοηθός. Τα έμαθε ο Αρσένιος και δεν ήθελε να καταδικαστεί ένας αθώος. Για τούτο πηγαίνει στον Άγιο, το βράδυ, και του λέγει: «Το ξέρω πώς είμαι αμαρτωλός. Μα δεν θέλω να καταδικαστείς εσύ ο αθώος». Και ο Άγιος του είπε: «Μη φανερωθείς σε κανέναν. Μη μιλήσεις τίποτε. Να έλθεις αύριο, έξω από τη Σύνοδο, και όταν θα σου φωνάξω να μπεις μέσα».Έτσι και έγινε. Την άλλη μέρα άρχισαν οι κατήγοροι να μιλούν ατή Σύνοδο και να δείχνουν κιόλας το κομμένο χέρι του Αρσενίου. Ύστερα πήρε το λόγο ο Αθανάσιος. Τους ρώτησε: «Είστε βέβαιοι ότι έκοψα το χέρι του Αρσενίου;» 
«Βεβαιότατοι» απαντούν εκείνοι. 
«Γνωρίζετε τον ίδιον;» τους ρωτά.
 «Ναι -του λένε με μία φωνή- τον γνωρίζουμε καλά». 
«Και το χέρι στη θήκη είναι σίγουρα του Αρσενίου;» 
«Ναι, βεβαιότατα» του απαντούν. Τότε ο Πατριάρχης κάλεσε μέσα τον Αρσένιο. Αυτός ήλθε. Και ρωτά ο Άγιος: «Αυτός είναι ο Αρσένιος;» «Ναι» του λέγουν. Και λέγει ο Πατριάρχης στον Αρσένιο: «Πόσα χέρια έχεις;» «Δύο» απαντά εκείνος. «Για δείξε μας τα» του λέγει ο Άγιος. Και αυτός τα δείχνει. Και ρωτάει ο αρχιερέας του Θεού: «Δύο χέρια έχει ο Αρσένιος, όχι τρία. Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο με δύο χέρια. Πως εσείς θέλετε τον Αρσένιο με τρία χέρια;» 

Και καταντροπιάστηκαν όλοι οι εχθροί του Αγίου. Οι αιρετικοί, οι απόστολοι του σατανά. Έτσι ρεζιλεύονται οι εναντίον του Θεού. 
Μα παρά την ήττα του και πάλι, δεν κάθεται ήσυχος ο Σατανάς. Εφευρίσκει νέες συκοφαντίες. Άνθρωποί του αιρετικοί κατηγορούν τώρα τον Άγιο ότι διέφθειρε μια γυναίκα. Βρήκαν και πλήρωσαν μια κολασμένη και την έφεραν στη Σύνοδο για να μαρτυρήσει κατά του Πατριάρχη. Κρατά και το μωρό στο χέρι. Μα υπάρχει Θεός. Ο Άγιος Αθανάσιος έρχεται στη Σύνοδο και με κάποιο γνωστό του ιερέα που ήταν και φίλος του. Λεγόταν Τιμόθεος ο ιερέας αυτός. Είχε παρουσιαστικό ιεράρχη. Λοιπόν μπήκε μέσα πρώτος ο Τιμόθεος και εκείνη τη στιγμή φωτισμένος απ' το Θεό ρώτησε τη γυναίκα: «Εγώ αμάρτησα μαζί σου;» Και αυτή απάντησε: «Ναι, εσύ είσαι που με κατέστρεψες». Και απευθυνόμενη προς τους άλλους φώναζε ακόμα πιο δυνατά. Τούτος, άγιοι αρχιερείς είναι ο βρωμερός Αθανάσιος, που διέπραξε μαζί μου την αμαρτία. Δεν είναι άξιος να είναι αρχιερέας. Ο Θεός και πάλι νίκησε. Προστάτεψε το δικό του, τον εκλεκτό του, το παιδί του, τον Αθανάσιο. Ο Θεός και πάλι ντρόπιασε τους αιρετικούς. Μα είναι δυνατόν όταν ένας πάρει τον κατήφορο να σταματήσει; Όχι. Έτσι και οι αιρετικοί. Θέλουν να παρασύρουν και άλλους στο βάραθρό τους. Νέα λοιπόν κατηγορία κατά του Αθανασίου. Ότι σχεδίαζε να εμποδίσει την αποστολή σιταριού από την Αλεξάνδρεια στην Κωνσταντινούπολη. Ο αυτοκράτορας πείσθηκε από τον ραδιούργο Ευσέβειο Νικομήδειας και εξώρισε τον Άγιο στην Γαλλία το 336. Μετά από τον θάνατο του Μ. Κωνσταντίνου, την 21η Μαΐου 337, επανήλθε ο άγιος στην έδρα του. 

Η επάνοδός του ήταν θριαμβευτική. Κλήρος και λαός τον υποδέχθηκαν με παραλληρήματα ενθουσιασμού και αγάπης.

ΤΡΕΛΟ-ΓΙΑΝΝΗΣ
https://amethystosbooks.blogspot.gr/

Τετάρτη 17 Ιανουαρίου 2018

"Σου φέρνω ένα προβατάκι, βάλε το στην μάνδρα σου".Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου

Φωτογραφία της Nota Haras.

-Πάτερ, που είναι του Γέροντος Ιωσήφ η καλύβα;
-Γιατί ρωτάς;
-Εκεί πάω.
-Τί πας να κάνεις εσύ εκεί;
-Πάω να γίνω μοναχός.
Με κοιτάζει λοιπόν από πάνω μέχρι κάτω.
-Εκεί θα πας εσύ;
Μάλιστα, λέω, εκεί θα πάω.
-Δεν κάνεις εσύ για κεί. Εκεί έχει νηστεία, αγρυπνία και μετάνοιες. Θα σου βγή το χέρι απ' τους σταυρούς. Αποκλείεται να πας εκεί. Εσύ είσαι χάλια.
Πράγματι.. μόνο προαίρεση είχα και δύναμη καθόλου.
Τελικά με το ηλιοβασίλεμα, φτάσαμε στο λιμανάκι της Αγίας Άννας. Ο Γέροντας δεν ήξερε ότι πήγαινα. Και ενώ στεκόμουν και σκεπτόμουν τί να κάνω! βλέπω ένα γεροντάκι να κατεβαίνει.
-Δεν είσαι εσύ ο Γιαννάκης απο τον Βόλο;
Ναι, του λέγω, Γέροντα αλλά πώς με ξέρετε;
-Ά, λέγει, ο. Γέροντας Ιωσήφ το ξέρει από τον Τίμιο Πρόδρομο. Του εμφανίσθηκε απόψε και του είπε: "Σου φέρνω ένα προβατάκι, βάλε το στην μάνδρα σου".

Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου


https://www.facebook.com/profile.php?id=100004232806507

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018

Η αυτογνωσία – Αγίου Ιωάννου της Κρονστάνδης


Αποτέλεσμα εικόνας για αγιος ιωαννης της κροστανδης
Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης – Εορτάζει στις 20 Δεκεμβρίου
Από τότε που ο πρώτος άνθρωπος αμάρτησε, οι άνθρωποι σκοτίστηκαν τόσο πολύ στο ίδιο το κέντρο της ύπαρξής τους (την καρδιά), που πολύ συχνά δεν έχουνε συνείδηση ή συναίσθηση της πανταχού παρουσίας του Θεού κι έτσι, έχουνε την εντύπωση πως τέσσερεις τοίχοι με μια οροφή από πάνω, τους κρύβουνε από Εκείνον, που όλα τα γεμίζει με την παρουσία Του και που βλέπει ακόμη και όποιον κρύβεται σε κάποιο τόπο μυστικό. «εἰ κρυβήσεταί τις ἐν κρυφαίοις, καὶ ἐγὼ οὐκ ὄψομαι αὐτόν; μὴ οὐχὶ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν ἐγὼ πληρῶ; λέγει Κύριος» (Ιερεμ. 23,24). «Γυμνός εἰμι, καὶ ἐκρύβην» (Γεν. 3, 10), είπε ο Αδάμ κρυπτόμενος από τον Θεό. Ωστόσο, όχι, αυτό σε τίποτα δεν τον ωφέλησε ο Θεός τον έβλεπε.
Να παρακολουθείς τα όσα συμβαίνουν μέσα στην καρδιά σου να κοιτάς και ν’ ακροάσαι για να βρεις τι είναι αυτό που την εμποδίζει να ενωθεί με τον παμμακάριο Κύριο και Θεό μας. Αυτό ας γίνει για σένα επιστήμη επιστημών τότε, με τη βοήθεια του Θεού εύκολα μπορείς να αντιληφθείς τι είναι αυτό που σε απομακρύνει από τον Θεό και τι σε πλησιάζει σ’ Εκείνον και σ’ ενώνει μαζί Του. Γι’ όλα αυτά μιλάει η ίδια η καρδιά, που άλλοτε ενώνεται με τον Θεό και άλλοτε αποσπάται κι αποχωρίζεται απ’ Αυτόν. Ο πονηρός στέκει προπάντων ανάμεσα στην καρδιά μας και τον Θεό εκείνος είναι που μας απομακρύνει από το Θεό με διάφορα πάθη ή με την σαρκική επιθυμία, με τη λαγνεία των οφθαλμών και τη γήϊνη υπερηφάνεια.
Δοκίμαζε τον εαυτό σου πιο συχνά: πού είναι στραμμένοι και κοιτάζουν οι οφθαλμοί της καρδιάς σου προς το Θεό και τη ζωή του μέλλοντος αιώνος, προς τις υπερκόσμιες, μακάριες και φωτοφόρες ουράνιες δυνάμεις και στους αγίους που ενδιαιτώνται στους ουρανούς, ή προς τα γήϊνα αγαθά, δηλαδή στην βρώση και την πόση, στα ενδύματα και τις κατοικίες, σ’ ανθρώπους αμαρτωλούς και τις μάταιες ασχολίες τους; Ω! Αν τα μάτια μας ήτανε αδιάκοπα προσηλωμένα στο Θεό! Στην πραγματικότητα όμως μονάχα στις ανάγκες και τις συμφορές μας στρέφουμε τα μάτια μας προς τον Κύριο, ενώ όταν ευημερούμε, τα μάτια μας είναι στραμμένα προς τον κόσμο και τις μάταιές του υποθέσεις. Αλλά θα πεις «και τι θα μου αποφέρει το να ατενίζω έτσι τον Κύριο;» Βαθιά ειρήνη και γαλήνη στην καρδιά σου, φως στο νου σου, άγιο ζήλο στη βούλησή σου και την απελευθέρωσή σου από τις παγίδες του εχθρού. «Οἱ ὀφθαλμοί μου διὰ παντὸς πρὸς τὸν Κύριον», λέγει ο Δαβίδ και εξηγεί γιατί «ὅτι αὐτὸς ἐκσπάσει ἐκ παγίδος τοὺς πόδας μου» (Ψαλμ. 24,15).
Λέγει ακόμη «λαλήσει εἰρήνην Κύριος ὁ Θεός ἐπὶ τοὺς ἐπιστρέφοντας καρδίαν ἐπ᾿ αὐτόν» (Ψαλμ. 84,9)
.
Η αμαρτία κλείνει τα μάτια της καρδιάς έτσι, ο κλέφτης νομίζει πως δε βλέπει το ίδιο και ο μοιχός κι ο ακόλαστος άνθρωπος παραδίδεται στις αισχρές του πράξεις και νομίζει ότι ο Θεός δεν τον βλέπει έτσι κι ο φιλάργυρος, ο άνθρωπος-παράσιτο κι ο μέθυσος φαντάζονται πως κρύβονται κι εκείνοι οι ίδιοι και τα πάθη τους. Ο Θεός όμως βλέπει και κρίνει «γυμνός εἰμι, καὶ ἐκρύβην» (Γεν. 3, 10). Έτσι μιλάει με τα έργα του κάθε αμαρτωλός άνθρωπος, που κρύβεται από τον πανταχού παρόντα Θεό.
Η μεγαλύτερη, η παντοτινή πλάνη της καρδιάς, ενάντια στην οποία είναι ανάγκη να αγωνιζόμαστε αδιάκοπα σ’ όλη μας τη ζωή, είναι ένας κρυφός λογισμός πως τάχα μπορούμε να υπάρχουμε χωρίς το Θεό ή έξω από το Θεό σ’ οποιοδήποτε τόπο ή για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, έστω και για μια στιγμή. Είναι ανάγκη να στεριώνουμε και να ενισχύουμε την καρδιά μας μέσα στο Θεό, από τον Οποίο αδιάκοπα στρέφεται αλλού με το νου μεγάλη δε προκοπή θα πραγματοποιούσε στη Χριστιανική ζωή, όποιος μπορεί με ειλικρίνεια να αναφωνήσει με την Άννα, τη μητέρα του Σαμουήλ: «Ἐστερεώθη ἡ καρδία μου ἐν Κυρίῳ, ὑψώθη κέρας μου ἐν Θεῷ μου· ἐπλατύνθη ἐπ᾿ ἐχθρούς μου τὸ στόμα μου, εὐφράνθην ἐν σωτηρίᾳ σου» (Α’ Βασ. 2,1).
Είναι ανάγκη να καθαριζόμαστε από τον ρύπο η δε προσευχή, ιδιαίτερα η προσευχή των δακρύων, απολούζει τον πνευματικό ρύπο, δηλαδή τον ρύπο των αμαρτιών.
Αμαρτάνουμε με την σκέψη, με το λόγο και με την πράξη. Για να μεταβληθούμε σε καθαρές εικόνες της Υπεραγίας Τριάδας, πρέπει να καταβάλλουμε προσπάθειες, ώστε να είναι φορείς και έκφραση αγιότητας και οι λογισμοί μας και οι λόγοι μας και οι πράξεις μας. Η σκέψη, μέσα στο Θεό, αντιστοιχεί στον Πατέρα, οι λόγοι αντιστοιχούνε στον Υιό και τα έργα στο Άγιο Πνεύμα, τον τελειωτή των πάντων. Δεν είναι μικρή η σημασία των αμαρτημάτων των λογισμών στο Χριστιανό, γιατί στους λογισμούς μας, καθώς μαρτυρεί ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος, βρίσκεται όλη η ευαρέστησή μας προς το Θεό: Γιατί οι λογισμοί αποτελούν την αρχή, από την οποία προέρχονται οι λόγοι μας και τα έργα μας οι λόγοι, γιατί αυτοί είτε μεταδίδουν χάρη στους ακούοντες είτε είναι λόγοι σαπροί και γίνονται πειρασμός για ορισμένους ή διαφθείρουν τις σκέψεις και τις καρδιές άλλων πιο πολύ από τα λόγια ασκούν επίδραση τα έργα, γιατί το παράδειγμα επιδρά στους ανθρώπους περισσότερο από κάθετι άλλο, με το να προσελκύουν τους ανθρώπους σε μίμησή τους.
Η συνείδηση στους ανθρώπους δεν είναι τίποτε άλλο παρά η φωνή του πανταχού παρόντος Θεού, ο Οποίος εμπεριπατεί μέσα στις καρδιές τους. Ως Εκείνος, που δημιούργησε τα πάντα, και όντας Ένας, ο Κύριος γνωρίζει τους πάντες, όπως γνωρίζει τον Εαυτό Του γνωρίζει όλες τις σκέψεις, τα θελήματα και τις προθέσεις τους, τα λόγια τους και τα έργα τους τόσο τα παρόντα, όσο και τα παρελθόντα και τα μέλλοντα. Όσο κι αν προτρέχω κάπου με τις σκέψεις μου και τη φαντασία μου, Εκείνος είναι εκεί πριν από μένα εγώ δε πάντοτε αναπόφευκτα τρέχω μέσα Του και πάντα Τον έχω μάρτυρα των τρίβων μου και των διαβημάτων μου: «οἱ ὀφθαλμοί σου εἰς τὰς ὁδοὺς τῶν υἱῶν τῶν ἀνθρώπων…» (Ιερεμ. 39,19) «ποῦ πορευθῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός σου καὶ ἀπὸ τοῦ προσώπου σου ποῦ φύγω;»(Ψαλ. 138,7).
Ω! Αν στρέφαμε την προσοχή μας για να δούμε τα επακόλουθα των αμαρτιών μας ή των καλών μας έργων! Πόσο προσεκτικοί θα ήμασταν τότε αποφεύγοντας την αμαρτία και πόσο ζηλωτές θα ήμασταν του καλού γιατί θα βλέπαμε τότε καθαρά ότι κάθε αμαρτία που δεν αποβλήθηκε έγκαιρα και ενδυναμώθηκε με την συνήθεια, ριζώνει βαθιά μέσα στην καρδιά του ανθρώπου και πού και πού τον παρενοχλεί, τον τραυματίζει και τον βασανίζει μέχρι τον θάνατό του. Ξυπνάει, για να το πούμε έτσι, και αναζωπυρώνεται μέσα του σε κάθε περίσταση που θυμίζει την αμαρτία, που κάποτε διαπράχθηκε, και μ’ αυτό τον τρόπο μολύνει τη σκέψη, το συναίσθημα και τη συνείδησή του. Χρειάζονται ποταμοί δακρύων για να ξεπλύνει ο άνθρωπος το βόρβορο της αμαρτίας που πάλιωσε και σκληρύνθηκε μέσα του τόσο άρρηκτα και διαβρωτικά προσκολλάται σ’ αυτόν! Αντίθετα, κάθε καλή πράξη, που κάναμε οποτεδήποτε στο παρελθόν με ειλικρίνεια και ανιδιοτέλεια ή που επαναλαμβανόμενη μας έγινε συνήθεια, χαροποιεί την καρδιά μας και αποτελεί παρηγοριά και χαρά της ζωής μας, δίνοντάς μας την συναίσθηση πως τη γεμάτη από αμαρτίες ζωή μας τη ζήσαμε όχι ολότελα μάταια κι ανώφελα, πως μοιάζουμε με ανθρώπινα όντα και όχι με θηρία, πως κι εμείς δημιουργηθήκαμε κατ’ εικόνα Θεού και μέσα μας καίει σπίθα θείου φωτός και αγάπης και πως έστω και μερικά καλά μας έργα θα αντισταθμίσουν τις κακές μας πράξεις στη ζυγαριά της αδιάφθορης και αδέκαστης θείας δικαιοσύνης.
Αν η καρδιά είναι καθαρή, τότε ολόκληρος ο άνθρωπος είναι καθαρός κι αν ακάθαρτη είναι η καρδιά, τότε όλος ο άνθρωπος είναι ακάθαρτος: «ἐκ γὰρ τῆς καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βασφημίαι» (Ματθ. 15,19). Όλοι όμως οι άγιοι με νηστεία, αγρυπνία, προσευχή και θεοφροσύνη, με την ανάγνωση του λόγου του Θεού, με το μαρτύριο, με κόπους και ιδρώτες αποκτούσανε καθαρή καρδία κι έτσι το Άγιο Πνεύμα ενοίκησε μέσα τους, τους καθάρισε από κάθε ρύπο και τους εξαγίασε με αγιασμό αιώνιο. Να προσπαθείς λοιπόν κι εσύ περισσότερο από κάθετι άλλο να επιτύχεις τον καθαρμό της καρδιάς: «καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός» (Ψαλμ. 50,12).
Πόσο μ’ έχει τραυματίσει η αμαρτία! Οτιδήποτε το κακεντρεχές, το κακό ή ακάθαρτο το σκέφτομαι και την ίδια στιγμή το συναισθάνομαι στην καρδιά μου όμως, το αγαθό, το καλό, το καθαρό και το άγιο συνήθως το σκέφτομαι μονάχα και μιλώ γι’ αυτό, αλλά δεν το συναισθάνομαι μέσα μου. Αλλοίμονο σε μένα. Ακόμα το κακό είναι πιο κοντά στην καρδιά μου παρά το καλό. Πέρα απ’ αυτά, μόλις που το σκέφτεσαι η το συναισθάνεσαι το κακό, την ίδια στιγμή είσαι και έτοιμος να το κάνεις πράξη και θα το κάνεις πράξη σύντομα και άνετα, αν δεν έχεις φόβο Θεού μέσα σου σ’ ό,τι δε αφορά το αγαθό «τὸ γὰρ θέλειν παράκειταί μοι, τὸ δὲ κατεργάζεσθαι τὸ καλὸν οὐχ εὑρίσκω» (Ρωμ. 7,18) δεν βρίσκω εντός μου τις δυνάμεις να το κάνω πράξη κι έτσι η καλή πράξη, που σκέφτηκα, συχνά αναβάλλεται για τις Ελληνικές καλένδες, δηλαδή στο ποτέ.
«Η μετάνοια και η Θεία Μετάληψη» Εκδόσεις ΤΗΝΟΣ
Επιμέλεια θέματος: Ιωάννης Κωνσταντέλλης-GreekPress.gr
πηγή: http://hellasorthodoxy-kmyst.blogspot.gr/
https://arxetyposkaitelos.blogspot.gr/2018/01/blog-post_83.html?spref=fb

Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2018

Κυριακή μετά τα φώτα: Το ευαγγέλιο της νίκης του Χριστού κατά των πειρασμών (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)


(Ματθ. δ’ 1-11)
Δεν υπάρχει ούτε μια εντολή τού Θεού που δεν έχουν παραβιάσει οι άνθρωποι. Δεν υπάρχει ούτε μία μοναδική εντολή τού Θεού που να έχουν τηρήσει οι άνθρωποι χωρίς να γογγύσουν και να διαμαρτυρηθούν. Και δεν υπάρχει ούτε μία εντολή τού Θεού που να παραβίασε ο Κύριος Ιησούς κι ούτε μία που να την τήρησε με γογγυσμούς και διαμαρτυρίες. Όλα όσα είχε στην επίγεια ζωή Του να υποφέρει, να τηρήσει και να υποστεί, τα εφάρμοσε με τέλεια ταπείνωση κι απόλυτη υπακοή στον ουράνιο Πατέρα Του. Κι αυτό για να διδάξει σ’ όλους εμάς την ταπείνωση και την υπακοή· να μας ενθαρρύνει στην αντοχή και την καρτερία· να μας δείξει πως όλες οι ουράνιες εντολές είναι και δυνατές και απαραίτητες για μας να τις τηρήσουμε, με την εποπτεία και την καθοδήγηση του παντεπόπτη και ζώντος Θεού. Οι άνθρωποι διαμαρτύρονται για τη φτώχεια τους, παραπονούνται ότι δε γνωρίζουν την καταγωγή τους, μ’ όλο που όλοι οι άνθρωποι γνωρίζουν, αν κάνουν μια αναδρομή, ότι οφείλουν την ύπαρξή τους στο βασιλιά Θεό. Κι Εκείνος, ο Μονογενής κι αγαπητός Υιός τού Θεού, δεν παραπονέθηκε που γεννήθηκε σε φάτνη αλόγων ή που δεν είχε «που την κεφαλήν κλίνη». Οι άνθρωποι καταριούνται τους εχθρούς τους, αν και πολύ συχνά είναι τα δικά τους σφάλματα που έκαναν τους γείτονες εχθρούς τους και τους έστρεψαν εναντίον τους. Εκείνος όμως, ο αναμάρτητος Αμνός τού Θεού, αναγκάστηκε στην αγκαλιά της μητέρας Του ακόμα να δραπετεύσει σε γη μακρινή, για ν’ αποφύγει το ξίφος τού Ηρώδη. Κι όμως, Εκείνος δεν καταράστηκε τους εχθρούς Του.
Συχνά οι άνθρωποι, όταν αντιμετωπίζουν δικά τους προβλήματα επαναστατούν εναντίον των αρχόντων και των νόμων τους. Εκείνος όμως, ο Νομοδότης τού σύμπαντος, υποτάχθηκε στους υπάρχοντες νόμους και απέδωσε «τα Καίσαρος Καίσαρι» (Μάρκ. ιβ’ 17).
Οι άνθρωποι βρίσκουν σκληρή τη νηστεία, μ’ όλο που το ψωμί και τα χορταρικά επιτρέπονται ακόμα και στην αυστηρότερη νηστεία και παρά το γεγονός ότι η νηστεία είναι σημαντική για την κάθαρση του νου και της συνείδησης. Εκείνος, ο Πάναγνος, χωρίς να έχει καμιά ανάγκη για κάθαρση, ανέλαβε εκούσια να κάνει τεσσαρακονθήμερη νηστεία και μάλιστα αυστηρή, χωρίς ψωμί, χορταρικά ή νερό.
Η προσευχή είναι αγώνας για τον άνθρωπο, τόσο η κοινή προσευχή στην εκκλησία όσο κι η κατά μόνας. Η προσευχή είναι κλίμακα που αναβιβάζει τον άνθρωπο και τη ζωώδη ύπαρξή του από τη γη στο Θεό. Εκείνος που κατά σάρκα έζησε μαζί με τους άλλους ανθρώπους στη βάση τής κλίμακας της ζωής, ενώ το πνεύμα Του ήταν στην κορυφή, πήγαινε πρόθυμος και χαρούμενος για να προσευχηθεί στη συναγωγή και περνούσε νύχτες ολόκληρες στην έρημο προσευχόμενος.
Οι άνθρωποι δε θα τηρήσουν χωρίς γογγυσμό ούτε το ελάχιστο δείγμα τού νόμου τού Θεού, ακόμα κι αν ο νόμος αυτός δόθηκε για τη σωτηρία τους. Εκείνος όμως, ο Σωτήρας τού κόσμου, που δεν είχε τίποτα από το οποίο έπρεπε να σωθεί, τήρησε υπάκουα ακόμα και τις πιο δύσκολες εντολές τού νόμου τού Θεού και παραδόθηκε ταπεινά να θυσιαστεί για τους ανθρώπους, μόνο επειδή γνώριζε ότι αυτό ήταν το θέλημα του ουράνιου Πατέρα Του και απαραίτητο για τη σωτηρία τού ανθρώπου.
Ο Αδάμ κι η Εύα, που ζούσαν άνετα στον Παράδεισο και απολάμβαναν όλα τα θεϊκά πλούτη και τις θεϊκές ηδονές, δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν ένα μικρό πειρασμό τού πονηρού και να μην αγγίξουν τον απαγορευμένο καρπό. Εκείνος όμως στη μόνωση της έρημου, πεινασμένος και διψασμένος, χωρίς ψωμί και νερό, χωρίς κανένα φίλο ή βοηθό κοντά Του, αντιστάθηκε στους μεγαλύτερους πειρασμούς που μπόρεσε να επινοήσει ο σατανάς.
Πόσο μεγαλειώδη, πόσο θαυμαστά μεγαλειώδη είναι όλα τα γεγονότα της ζωής τού Χριστού! Είναι σαν ένα βουνό που τα πόδια του βρέχει με δυσκολία η θάλασσα κι η κορυφή του δεν είναι ορατή στο ανθρώπινο μάτι. Πολλοί που διαβάζουν την Αγία Γραφή νομίζουν ότι η υπέρτατη διδασκαλία τού Χριστού βρίσκεται στην επί του Όρους Ομιλία Του. Υπάρχουν πολλά μέγιστα γεγονότα στη ζωή τού Χριστού όμως που, στο δίδαγμα που παρέχουν, στέκονται στο ίδιο ύψος με την επί του Όρους Ομιλία. Είναι σίγουρο πως δεν υπάρχει τίποτα ασήμαντο σ’ αυτά. Κι είναι επίσης σίγουρο πως δεν είναι δυνατό να ειπωθεί ότι το μάθημα που δίνει με λόγια είναι πιο σπουδαίο από τη διδαχή που παραδίνει με τις πράξεις και τα έργα Του. Μπορεί επίσης να πει κανείς ότι οι πράξεις και τα έργα τού Χριστού, στην πλειονότητα των πιστών κάνουν μεγαλύτερη εντύπωση από τα λόγια των διδαχών Του. Με τον ίδιο τρόπο θα λέγαμε ότι μεγαλύτερη εντύπωση αφήνει στους ανθρώπους ένας γιατρός που ανοίγει ήρεμα τα μάτια ενός τυφλού, από εκείνον που εξηγεί με λόγια πως θα μπορούσε να δώσει κανείς φως σ’ έναν τυφλό. Από την άλλη μεριά, τα μεγαλειώδη και θαυμαστά έργα στη ζωή τού Χριστού θα παρέμεναν μυστηριώδεις και ακατάληπτες βροντές στην κορυφή τού βουνού, αν δεν είχαν συγκεκριμένη έκφραση, εξήγηση και κατεύθυνση, στη διδαχή που θέλησε να δώσει ο θείος Διδάσκαλος με τα λόγια Του.
Όταν ο άνθρωπος αναλογιστεί το ένα και το άλλο (τα έργα και τα λόγια), πρέπει να παραδεχτεί με βαθύ σεβασμό και ταπείνωση πως είναι ανερμήνευτα μεγάλα, πως το ένα δεν μπορεί να χωριστεί από το άλλο, όπως κι η Ανατολή δεν μπορεί να χωριστεί από τη Δύση. Σε τι θα βοηθούσαν οι παραινέσεις τού Χριστού να προσευχόμαστε διαρκώς, αν δεν είχε δώσει ο ίδιος το παράδειγμα της διαρκούς προσευχής; Ή, από την άλλη μεριά, πώς θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε και να κάνουμε χρήση τής μακράς νηστείας, αν ο ίδιος δεν είχε αποδείξει με το παράδειγμά Του την ανάγκη και τη σωστική φύση τής νηστείας για μας; Με τον ίδιο τρόπο τα έργα φιλανθρωπίας κι η διδασκαλία Του για την ελεημοσύνη, συμπληρώνουν η μια την άλλη. Το ίδιο θα λέγαμε για τους αγώνες Του με το σατανά και τις διδαχές Του ότι πρέπει ν’ αγρυπνούμε για την ψυχή μας και να ξεπεράσουμε τους πειρασμούς, αλλά και τα πολλά άλλα παραδείγματα, τόσο με λόγια όσο και με έργα, που θα μπορούσαμε να πάρουμε. Τα έργα Του βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με τα λόγια Του, όπως κι ένα υγιές σώμα με μια υγιή ψυχή. Ήρθε στον κόσμο όχι μόνο για να ενσαρκωθεί, αλλά για να σαρκώσει και κάθε λόγο Του, να ντύσει κάθε μεγαλειώδη λόγο Του στην υπέροχη σάρκα των ορατών πράξεων και ορατών έργων.
Ας δούμε τώρα πως σαρκώνει τα λόγια Του για τη νηστεία, την αγρυπνία και την υπέρβαση του πειρασμού σ’ ένα θαυμαστό σώμα πράξεων και έργων. Μετά το βάπτισμά Του στον Ιορδάνη, αποχωρεί στην έρημο για ν’ αναλάβει τη μεγάλη άσκηση της νηστείας, της αγρυπνίας και της πάλης με το σατανά.
***
«Τότε ο Ιησούς ανήχθη εις την έρημον υπό του Πνεύματος πειρασθήναι υπό του διαβόλου» (Ματθ. δ’ 1). Γιατί αυτό έγινε αμέσως μετά το βάπτισμα; Για να μας δείξει πως μετά από το βάπτισμα είμαστε εκτεθειμένοι στον πειρασμό κι ότι αυτό θα γίνεται ως το θάνατό μας. Με το βάπτισμα καθαριζόμαστε και οπλιζόμαστε με τη δύναμη του Θεού. Μετά απ’ αυτό οδηγούμαστε στη μάχη. Γράφει ο ιερός Χρυσόστομος: «Δε σου δόθηκαν τα όπλα για να καθήσεις στα μετόπισθεν, αλλά για ν’ αγωνιστείς, να πολεμήσεις». Με το βάπτισμα γινόμαστε όπως ο Αδάμ στον παράδεισο. Διερωτώμαστε πολλές φορές γιατί ο Θεός μάς οδηγεί στο δρόμο των πειρασμών; Πρώτο, για να υποδηλώσει την ελευθερία μας. Με το βάπτισμα ο Θεός μάς όπλισε με τη δύναμή Του κι ύστερα μας άφησε να διαλέξουμε: θα χρησιμοποιήσουμε τα όπλα αυτά εναντίον τού διαβόλου ή εναντίον τού Θεού; Δεύτερο για μας, ώστε αν πέσουμε, να μας δείξει τι σημασία είχε η αμαρτία τού Αδάμ και να δικαιώσουμε το Θεό που τον έδιωξε από τον παράδεισο και τον έβαλε στην κοιλάδα των δακρύων. Ή, αν αποδειχτούμε νικητές, ν’ αποκαλύψει τη δύναμη του Θεού που έχουμε μέσα μας. Η Νέα Κτίση μάς αναδείχνει σε νέα δύναμη, νέο παράδεισο, νέο άνθρωπο, νέα νίκη και δόξα, αλλά και νέα πτώση.
Γιατί το Άγιο Πνεύμα οδήγησε το Χριστό να δοκιμαστεί; Για να μας δείξει πώς ο Χριστός αφέθηκε να δοκιμαστεί από τον πειρασμό σκόπιμα κι όχι συμπτωματικά. Ο Θεός δεν οδήγησε τον Αδάμ σκόπιμα μπροστά στο σατανά για να δοκιμαστεί, το έκανε όμως με το Χριστό, για να δείξει έτσι πως ο Αδάμ υπόκυψε στον πειρασμό σε ευκολότερες περιστάσεις, ενώ ο Χριστός σε πολύ δύσκολες συνθήκες αποδείχτηκε νικηφόρος απέναντι στον πειρασμό. Αυτό μας δείχνει επίσης πως η πτώση τού Αδάμ έγινε στον παράδεισο, ενώ η νίκη τού Χριστού έγινε στη γη, στην κοιλάδα των δακρύων και της εξορίας, στην έρημο. Αναφέρει το ευαγγέλιο πώς ο Ιησούς οδηγήθηκε στην έρημο, «ανήχθη εις την έρημον».
Στην έρημο ο Χριστός νήστεψε σαράντα μέρες και σαράντα νύχτες. Τι φοβερό θέαμα! Ενώ οι αμαρτωλοί, για τους οποίους κατέβηκε στη γη, επιδίδονται στο να τρώνε και να πίνουν με υπερβολή τα γήινα αγαθά, Εκείνος, ο Φίλος των αμαρτωλών, παραμένει στη μόνωση της ερήμου με προσευχή και δάκρυα μέρα και νύχτα, χωρίς να δοκιμάζει ούτε ψωμί ούτε νερό, για σαράντα ολόκληρα μερόνυχτα. Ο Κύριος το έκανε αυτό για να μας δείξει την αμέτρητη αγάπη Του για τον άνθρωπο, που τον καθάρισε με τη νηστεία Του και τον δίδαξε με το παράδειγμά Του. Έτσι θέλησε να δείξει επίσης τη στενή σχέση με τον ουράνιο Πατέρα Του και την υπακοή Του σ’ Αυτόν.
Προσέξτε! Όλ’ αυτά που οι άνθρωποι λένε ότι αδυνατούν να κάνουν, Εκείνος τα έκανε. Όλ’ αυτά που οι άνθρωποι κάνουν απρόθυμα και με γογγυσμό, Εκείνος τα έκανε υπάκουα και με ζήλο. Τήρησε όλ’ αυτά που ο περιούσιος λαός εκτιμούσε πως δεν μπορούν να τηρηθούν. Μέσα στα πλούτη τής Αιγύπτου ο περιούσιος λαός απομακρύνθηκε από το Θεό. Όταν Εκείνος πήγε στην Αίγυπτο έμεινε ανεπηρέαστος από τ’ αγαθά της, όπως κι ο Ιωσήφ. Ο περιούσιος λαός έζησε σαράντα χρόνια στην έρημο κι εκεί απομακρύνθηκε από το Θεό, αν κι ο Θεός τον οδηγούσε με το χέρι Του και τον έτρεφε με το ουράνιο μάννα. Κι Εκείνος πέρασε σαράντα μέρες στην έρημο χωρίς τροφή και νερό, με σταθερή ταπείνωση και υπακοή στο Θεό. Τελικά ο περιούσιος λαός μπήκε στη Γη τής Επαγγελίας αλλά κι εκεί εγκατέλειψε το Θεό, μ’ όλο που ο Θεός τους προειδοποιούσε συνέχεια με το νόμο και τους προφήτες. Κι Εκείνος, στη Γη τής Επαγγελίας, όταν μερικοί τον είχαν ήδη αναγνωρίσει ως Κύριο και Μεσσία, έμεινε σταθερά πιστός, ταπεινός και υπάκουος στον ουράνιο Πατέρα Του.
«Και νηστεύσας ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα ύστερον επείνασε» (Ματθ. δ’ 2). Μετά από σαράντα μέρες με διαρκείς αγρυπνίες, νηστείες και προσευχές, ο Κύριος Ιησούς επείνασε. Και τότε προσελθών αυτώ ο πειράζων, ξεκίνησε να τον δοκιμάζει.
Ο πειρασμός ξεκίνησε τις δοκιμασίες του από το σώμα, με πρόσχημα το πεινασμένο σώμα τού Κυρίου. Του είπε: «ει υιός ει του Θεού, ειπέ ίνα οι λίθοι ούτοι άρτοι, γέννωνται» (Ματθ. δ’ 3). Γιατί ο διάβολος δε μετατρέπει ο ίδιος τις πέτρες σε άρτους, αντί να το ζητά αυτό από τον Κύριο; Αυτό θα ήταν μεγαλύτερος πειρασμός σ’ έναν πεινασμένο άνθρωπο, να δει δηλαδή και να μυρίσει το φρεσκοφουρνισμένο ψωμί μπροστά του. Γιατί ο πειρασμός δεν έφερε το φρεσκοφουρνισμένο ψωμί στον πεινασμένο Ιησού; Για έναν πολύ απλό λόγο: επειδή δεν μπορούσε. Επειδή ήταν ανήμπορος να το κάνει, ζήτησε από τον Κύριο τα μέσα για να του προξενήσει τον πειρασμό.
Ο Θεός είναι ο Δημιουργός τής πέτρας, όπως και του ψωμιού. Στην ίδια τη Δημιουργία ο Θεός βγάζει ψωμί από την πέτρα, δηλαδή από το έδαφος. Η θαυμαστή μετατροπή της πέτρας σε ψωμί, λοιπόν, είναι ένα καθημερινό έργο τού Θεού, όπως καθημερινά μετουσιώνει το ψωμί σε αίμα. Αυτό μόνο ο Θεός το κάνει, κανένας άλλος. Ο Ιησούς μπορούσε να το κάνει αυτό άνετα, αν το επιθυμούσε. Δε λογαριάζεται νηστεία γι’ αυτόν που δεν έχει τίποτα να φάει, αλλά γι’ αυτόν που έχει, αλλά δεν τρώει.
Από τα λόγια τού πονηρού είναι φανερό πως αυτός προσπαθεί να μυκτηρίσει το Θεό. Είναι σα να λέει: «Αυτή είναι η δύναμη του Θεού κι η αγάπη Του για τους ανθρώπους! Μια βραχώδης και άδεια έρημος απ’ όλες τις πλευρές. Δεν υπάρχει πουθενά ψωμί για έναν πεινασμένο άνθρωπο. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο και τον έβαλε σε μια έρημο όπου δεν υπάρχει ψωμί, ώστε να υποφέρει από την πείνα και να πεθάνει. Πού είναι η δύναμή Του και η αγάπη Του, πού είναι η συμπάθειά Του; Εσύ λοιπόν, αν είσαι αληθινά Υιός τού Θεού και αν μπορείς, κάνε τις πέτρες αυτές του Θεού ψωμιά και φάγε. Αν ο Θεός δε σου έχει δώσει τέτοια δύναμη, γιατί είσαι κοντά Του; Έλα μαζί μου να εναντιωθούμε στο Θεό!»
Αλίμονο! Τέτοιοι ψίθυροι και τέτοιες υποβολές έχουν μεγάλη επιτυχία σ’ εκείνους που είναι αδύναμοι στην πίστη.
(Ο Ζηγαβηνός λέει: «Να μην πιστεύεις ποτέ το διάβολο, ακόμα κι αν πρόκειται να σου προτείνει κάτι χρήσιμο κι απαραίτητο, γιατί δελεάζει με το χρήσιμο και καταλήγει στο πονηρό. Μην κάνεις ποτέ το θέλημα των δαιμόνων ούτε από πείνα ούτε από οποιαδήποτε άλλη ανάγκη, αλλά να προσφεύγεις στο Θεό»).
Στη βλασφημία και την κακία αυτή ο Χριστός έδωσε ήρεμα τέτοια απάντηση, που πρέπει ως το τέλος του κόσμου να λειτουργήσει σαν διδαχή, σαν επιτίμιο κι επίπληξη στους λαίμαργους και κοιλιόδουλους αυτού του κόσμου: «Ο δε αποκριθείς είπε· γέγραπται, ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, αλλ’ επί παντί ρήματι εκπορευομένω διά στόματος Θεού» (Ματθ. δ’ 4). Πιο δύσκολο είναι να δημιουργήσεις από την αρχή, παρά να μεταβάλεις σε ψωμί αυτό που έχει δημιουργηθεί. Ο Θεός δημιούργησε τα πάντα μόνο με το λόγο Του. Έτσι με το λόγο Του μπορεί να θρέψει κι όλον τον κόσμο. Με τι άλλο θα τρέφονταν οι ουράνιες δυνάμεις, αν όχι με τον ζωοποιό λόγο τού Θεού; Όταν απομακρυνθήκαμε από το λόγο τού Θεού, πέσαμε σε τροφή που έγινε από τη γη. Αν κι η ζωή μας προέρχεται από τη γη όμως, δεν είναι η γη που μας τη δίνει, αλλ’ ο λόγος τού Θεού. «Ζήσον με κατά τον λόγον σου» (Ψαλμ. ριη’ 25) λέει ο προφητάνακτας Δαβίδ. Κι αλλού πάλι λέει πως τα λόγια τού Κυρίου είναι «γλυκύτερα υπέρ μελί και κηρίον» (Ψαλμ. ιη’ 11).
Πουθενά στην Αγία Γραφή δεν αναφέρεται ότι υπάρχει ζωή και φως στο ψωμί που προέρχεται από τη γη. Αυτό λέγεται μόνο για το λόγο τού Θεού (βλ. Ιωάν. α 4). Ζωή είναι ο ΘεόςΧωρίς Αυτόν δεν υπάρχει ζωή. Όλα τα υπόλοιπα – τροφή, νερό, αέρας και φως – δεν είναι ζωή ή πηγή ζωής, αλλά μόνο αγωγοί ζωής. Κι αυτά είναι λόγια τού Θεού, καλυμμένα με παχύ κι αισθητικό μανδύα για χάρη των σαρκικών πλασμάτων. Οι αναμάρτητοι άγγελοι δεν έχουν ανάγκη από αγωγούς, γιατί τρέφονται άμεσα από τα ζωοποιά λόγια τού Θεού. Εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, επειδή είμαστε αδύναμοι, μας έχει εξασθενήσει η αμαρτία. Δε θα μπορούσαμε ν’ αντέξουμε γυμνά τα αγνά λόγια τού Θεού, θα ήταν μια τροφή πολύ δυνατή για μας. Μας διδάσκει ο απόστολος: «Ζων γαρ ο λόγος τού Θεού και ενεργής και τομώτερος υπέρ πάσαν μάχαιραν δίστομον καί διικνούμενος άχρι μερισμού ψυχής τε και πνεύματος, αρμών τε και μυελών, και κριτικός ενθυμήσεων και εννοιών καρδίας» (Εβρ. δ’ 12). Τέτοιος είναι ο δυνατός και μεγαλειώδης λόγος τού Θεού. Κι αν ο Χριστός, η πληρότητα του λόγου τού Θεού, δεν είχε κατεβεί στη γη ντυμένος με το παχυλό και υλικό σώμα, ποιος θα μπορούσε ν’ αντέξει τη θωριά Του; Ο προφήτης Μαλαχίας, που ένιωσε αυτή την παντοδυναμία τού Χριστού, ως Λόγου τού Θεού, αναφώνησε με φόβο: «Και τις υπομενεί ημέραν εισόδου αυτού; ή τις υποστήσεται εν τη οπτασία αυτού; Διότι αυτός εισπορεύεται ως πυρ χωνευτηρίου και ως ποιά πλυνόντων» (γ’ 2).
Ο Χριστός είναι εκείνος ο Λόγος τού Θεού κι εκείνος ο Άρτος τής Ζωής, από τον οποίο κάθε άρτος αντλεί δύναμη και ζωηφόρα θρεπτική ουσία. Γιατί να μετατρέψει τους λίθους σε ψωμιά; Πεινούσε όχι επειδή έπρεπε να πεινάσει, αλλ’ επειδή ήθελε να πεινάσει, επειδή ο ίδιος ανέλαβε θεληματικά να πληρώσει κάθε δικαιοσύνη. Δεν ήταν αυτή η συμπτωματική πείνα ενός θνητού ανθρώπου, αλλ’ η πείνα τού Αθάνατου, που με τη νίκη Του εναντίον τού διαβόλου και με τη διδασκαλία Του, θα ικανοποιήσει όλες τις γενιές, ως τη συντέλεια των αιώνων.
Ο δεύτερος πειρασμός απευθύνθηκε στο νου Του. «Τότε παραλαμβάνει αυτόν ο διάβολος εις την αγίαν πόλιν, και ίστησιν αυτόν επί το πτερύγιον τού ιερού. και λέγει αυτώ· ει υιός ει του Θεού, βάλε σεαυτόν κάτω· γέγραπται γαρ ότι τοις αγγέλοις αυτού εντελλείται περί σου, και επί χειρών αρούσί σέ, μήποτε προσκόψης προς λίθον τον πόδα σου» (Ματθ. δ’ 5, 6). Πάλι εδώ ο διάβολος ξεκινά με τα κακόβουλα λόγια ει υιός ει του Θεού. Εδώ, όπως βλέπουμε, άρχισε να χρησιμοποιεί την Αγία Γραφή (Ψαλμ. 90, 11-12). Βέβαια, στα λόγια που παραθέτει δίνει ένα τελείως διεστραμμένο νόημα, όπως κάνουν όλοι οι εχθροί τού Θεού και του Νόμου Του.
Αν ο πρώτος πειρασμός απευθυνόταν ως μάθημα σε λαίμαργους και σ’ εκείνους γενικότερα που παρασύρονται από τα πάθη τους, ο δεύτερος στόχευε στους αλαζόνες σοφούς, τους υπερήφανους και τους διανοούμενουςΣ’ εκείνους που αποκτούν κάποια κοσμική γνώση κι η υπερηφάνειά τους τούς οδηγεί πάνω από την Εκκλησία τού Θεού ωσότου, τη στιγμή της ύψιστης μέθης τους, ο ίδιος ο σατανάς τους προστάζει να πηδήσουν στην καταστροφή.
Η συσσωρευμένη γνώση μακριά από το Θεό και την Εκκλησία Του, οδηγεί τους αλαζόνες να νομίζουν πως συσσωρεύουν δύναμη, ενώ στην πραγματικότητα αυξάνουν την αδυναμία τους. Αυτός που αυξάνει την υπερηφάνεια του, αυξάνει την αδυναμία του. Αυτός που απομακρύνεται από το Θεό, χάνει ολοένα και περισσότερο σε δύναμη και σε πνεύμα, ώσπου τελικά σκορπίζεται όπως η στάχτη στον άνεμο. Όταν ο αλαζόνας αδυνατίζει στο έσχατο σημείο κι όταν η απόσταση που τον χωρίζει από το Θεό γίνεται απρόσιτη, νομίζει πως στέκεται με τα δικά του πόδια στο πτερύγιο του ιερού κι ότι έχει βάλει τον ίδιο το Θεό κάτω από τα πόδια του. Τότε είναι που ο σατανάς τον πλησιάζει με τον πειρασμό του και του λέει: «Πήδησε, πέταξε! Οι άγγελοί σου (δηλαδή τα είδωλά σου) θα σε κρατήσουν για να μην πέσεις!»
Ποια ήταν η απάντηση του Κυρίου στον πειρασμό; «Έφη αυτώ ο Ιησούς· πάλιν γέγραπται, ουκ εκπειράσεις Κύριον τον Θεόν σου» (Ματθ. δ’ 7). Ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους με μιαν αγάπη απερίγραπτη και γι’ αυτό δε θα λάβει μέρος στ’ ανόητα παιχνίδια που παίζουν οι ίδιοι, ούτε και θα κάνει θαύματα για να ικανοποιήσει την φιλοπεριέργεια των ανθρώπων. Ο Θεός ποτέ δεν έκανε ούτε ένα μοναδικό θαύμα, ούτε και θα κάνει κανένα για να ικανοποιήσει την αργή περιέργεια του ανθρώπου. Όλα τα θαύματά Του αποβλέπουν στο να υπηρετήσουν τις πραγματικές ανάγκες των ενδεών, στη θεραπεία των ασθενών, στον προσηλυτισμό των απίστων που αναζητούν την αληθινή πίστη και στη δικαίωση των πιστών, όταν βασανίζονται για την πίστη τουςΜε κάθε μας πράξη, με κάθε μας σκέψη και με κάθε μας επιθυμία που δε στηρίζεται στην ταπείνωση και την υπακοή σ’ Εκείνον, εκπειράζουμε το ΘεόΕκείνοι που ποδοπατούν το νόμο τού Θεού, φουσκωμένοι στο μυαλό από τη γνώση τους, εκπειράζουν το Θεό και οδηγούνται στον όλεθρο.
Ο Θεός είναι μακρόθυμος. Με τη μακροθυμία Του υπομένει το σαρκασμό τους, την υπερηφάνεια και κάθε βλασφημία τουςΠεριμένει όλους αυτούς να εγκαταλείψουν τον ατμό τής αλαζονείας τους και να μετανοήσουνΑν όμως παραμείνουν σκληρόκαρδοι – κάτι που οφείλεται κι αυτό στην αλαζονεία τους – ο Θεός παραχωρεί να πέσουν ολοκληρωτικά στη δύναμη των πειρασμών των δαιμόνων.
Στην επιστολή του προς τον διάκονο Ιωάννη γράφει ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης: «Ο Θεός υποσχέθηκε πως θα βοηθήσει αυτόν που κινδυνεύει, όχι εκείνον που τον εκπειράζει· αυτόν που δυστυχεί κι όχι εκείνον που τα κάνει όλα για επίδειξη, για ν’ αποκτήσει κενοδοξία».
Αυτούς ο δαίμονας, ο πειρασμός, τους ανεβάζει στο ύψιστο σημείο τής αλαζονείας τους και τους προτρέπει να πέσουν κάτω. Εκείνοι πηδούν υπάκουα, πέφτουν και χάνονται. Και τ’ όνομά τους διαγράφεται από την Βίβλο της Ζωής.
Με τον τρίτο πειρασμό ο διάβολος απευθύνεται στην καρδιά Του: «Πάλιν παραλαμβάνει αυτόν ο διάβολος εις όρος υψηλόν λίαν και δείκνυσιν αυτώ πάσας τας βασιλείας τού κόσμου και την δόξαν αυτών, και λέγει αυτώ· ταύτα πάντα σοι δώσω, εάν πεσών προσκυνήσης με» (Ματθ. δ’ 8, 9). Αυτός είναι ο πειρασμός τού πλούτου, της εξουσίας και της δόξας. Ο αριθμός εκείνων που οδηγούνται στη δαιμονική αυτή άβυσσο είναι αμέτρητος. Πώς ο διάβολος προσφέρει εκείνο που δεν μπορεί να δώσει; «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής, η οικουμένη και πάντες οι κατοικούντες εν αυτή» (Ψαλμ. κγ’ 1) λέει ο ιερός Ψαλμωδός.
Ο διάβολος ψεύδεται. Όπως είπε ο Κύριος, «ψεύστης εστί και ο πατήρ αυτού» (Ιωάν. η 44). Μάλιστα! Δεν είναι απλά ψεύτης, αλλά πατέρας τού ψεύδους. Μόνο οι ανόητοι, που ξεχνούν ότι ο ζων και αληθινός Θεός είναι παντοδύναμος κι ο μόνος Κύριος του κόσμου, παρασύρονται από τα ψέματά του. Αυτό που δίνει ο Θεός στον άνθρωπο, είναι για να τον βοηθήσει. Εκείνο που υπόσχεται ο διάβολος να δώσει και φαίνεται πως το δίνει, είναι για την καταστροφή του. Δεν δίνει το δικό του, αλλ’ αυτό που έχει αρπάξει, που έχει κλέψει από τον παντεπόπτη Θεό. Τα δώρα τού Θεού είναι ευλογημένα και μόνιμα, ενώ τα δώρα τού διαβόλου είναι καταραμένα και παροδικά, σαν τον άνεμο.
Την ώρα τού τελευταίου πειρασμού ο διάβολος χρησιμοποιεί το μέγιστο ψέμα τού κόσμου, με το οποίο ζητά από τον Κύριο κάτι που ξεπερνά κάθε αλαζονεία, εκτός από εκείνην του διαβόλου. Ο Κύριος Ιησούς όμως του απάντησε κυρίαρχα: «Τότε λέγει αυτώ ο Ιησούς – ύπαγε οπίσω μου, σατανά· γέγραπται γαρ, Κύριον τον Θεόν σου προσκυνήσεις και αυτώ μόνω λατρεύσεις» (Ματθ. δ’ 10).
Ένα ξερό κομμάτι ψωμί από τον Κύριο είναι πιο γλυκό απ’ όλα τα βασίλεια του κόσμου και τη δόξα τους, αν προέρχονται από το χέρι τού διαβόλου. Κάθε άνθρωπος που είναι με οποιοδήποτε τρόπο προσκολλημένος στο Θεό, είναι πιο πλούσιος και πιο ένδοξος από το διάβολο. Είναι γελοίο για έναν πλούσιο άνθρωπο να θελήσει να λάβει κάτι από τα χέρια ενός ζητιάνου. Ο Θεός είναι πραγματικά πλούσιος. Πλουσιότεροι μετά από Εκείνον είναι οι άγγελοι. Μετά έρχεται ο άνθρωπος κι έπειτα τα κτήνη, τα φυτά και τα ορυκτά. Κάθε πλάσμα τού Θεού κατέχει κάτι που έλαβε από τα αρίφνητα πλούτη Του. Ο διάβολος όμως δεν έχει τίποτα, εκτός αν το κλέψει.
Είναι πιθανό ο σατανάς να δοκίμασε το Χριστό και μ’ άλλους πειρασμούς. Μπροστά του είχε ένα μοναδικό παράδειγμα ανθρώπου που ποτέ, ούτε για μια στιγμή, δεν παραδόθηκε στη δύναμή του. Οι ευαγγελιστές παραθέτουν μόνο τους τρεις αυτούς βασικούς πειρασμούς, στους οποίους περιλαμβάνεται κάθε άλλος πειρασμός στη ζωή των ανθρώπων. Ο πρώτος είναι ο πειρασμός τής σάρκας, της θεληματάρικης φύσης μας. Ο δεύτερος είναι ο πειρασμός τού νου, της σκεπτόμενης φύσης μας. Κι ο τρίτος είναι ο πειρασμός τής καρδιάς, της συναισθηματικής μας φύσης.
Ο πρώτος πειρασμός συνήθως απευθύνεται στους νέους, ο δεύτερος στους ώριμους κι ο τρίτος στους μεγαλύτερους. Οι νέοι αγωνίζονται ενάντια στα σωματικά πάθη και τις επιθυμίες. Οι ώριμοι άνθρωποι αγωνίζονται ενάντια στην αλαζονεία τού νου, στις γνώσεις και τη διανοητική τους ικανότητα. Οι πιο ηλικιωμένοι αγωνίζονται ενάντια στη φιλαργυρία, στη φιλαρχία και τη δόξα· κι από τα τρία αυτά η φιλαργυρία είναι το φοβερότερο από τα πάθη. Έτσι οι τρεις αυτοί μέγιστοι πειρασμοί τού σατανά, με τους οποίους δοκίμασε τον Κύριο Ιησού και δοκιμάζει τον καθένα μας, είναι: η αγάπη τής άνεσης, η φιλοδοξία κι η φιλαργυρία.
Ο Κύρος αναδείχτηκε Νικητής και στους τρεις αυτούς πειρασμούς και μάλιστα στις πιο δύσκολες συνθήκες: ενώ ζούσε πεινασμένος και διψασμένος, δίχως στέγη πάνω από το κεφάλι Του, δίχως φίλους κοντά Του, στη μόνωση της ερήμου. Τα υπόμεινε όλα με τέτοιο τρόπο, ώστε ανάγκασε το διάβολο να φύγει από κοντά Του: «Τότε αφίησιν αυτόν ο διάβολος, και ιδού άγγελοι προσήλθον και διηκόνουν αυτώ» (Ματθ. δ’ 11). Πού ήταν ως τότε οι άγγελοι; Γιατί δεν ήταν κοντά Του να τον βοηθήσουν; Σίγουρα απομακρύνθηκαν από κοντά Του με δική Του εντολή, όπως είναι αναμφίβολο ότι μπορούσε να τους καλέσει να τον βοηθήσουν, όταν και όσο τους ήθελε. Το επιβεβαίωσε ο ίδιος αυτό όταν τον συλλάβανε στη Γεθσημανή και τον οδηγούσαν σε δίκη. Ένας από τους μαθητές Του τράβηξε το μαχαίρι για να υπερασπιστεί το Διδάσκαλό Του. Ο Χριστός όμως τον απότρεψε λέγοντας: «Ή δοκείς ότι ου δύναμαι άρτι παρακαλέσαι τον πατέρα μου, και παραστήσει μοι πλείους ή δώδεκα λεγεώνας αγγέλων;» (Ματθ. κστ 53). Ο ίδιος δεν το επιθυμούσε αυτό. Ήθελε να δοκιμαστεί από το σατανά σαν άνθρωπος.
***
Κάθε άνθρωπος έχει τουλάχιστο έναν φύλακα άγγελο, για να τον βοηθήσει στον αγώνα του ενάντια στον πειρασμό. Ο Χριστός ήθελε να μείνει εντελώς μόνος Του, να μην έχει ούτε έναν άγγελο δίπλα Του. Ο Θεός παραχωρεί να δοκιμάζεται κάθε άνθρωπος από κάποια δαιμόνια. Ο Χριστός όμως ήθελε να δοκιμαστεί από τον ίδιο το σατανά, τον αρχηγό των πονηρών πνευμάτων. Με λίγα λόγια ήθελε να παλαίψει στις πιο δύσκολες συνθήκες με τους μεγαλύτερους πειρασμούς, εναντίον τού μεγαλύτερου πειραστή τού ανθρώπινου γένους, στον οποίο υποτάχθηκαν ο Αδάμ κι η Εύα στον παράδεισο. Έτσι πάλαιψε, η πάλη Του ήταν νικηφόρα και μας άφησε ένα μοναδικό παράδειγμα νίκης, γεμάτο ελπίδα και κουράγιο. Ο μεγάλος προφήτης Ησαΐας προείδε την πάλη και τη νίκη τού Κυρίου και προφήτεψε: «Κύριος ο Θεός των δυνάμεων εξελεύσεται και συντρίψει πόλεμον, επεγερεί ζήλον και βοήσεται επί τους εχθρούς αυτού μετά ισχύος» (Ησ. μβ’ 13)
Όταν ο Ήρωας των ηρώων αναδείχτηκε νικητής, επέτρεψε στους αγγέλους να τον πλησιάσουν. «Και ιδού άγγελοι προσήλθον και διηκόνουν αυτώ» (Ματθ. δ’ 11).
Μετά το παράδειγμα αυτό του μέγιστου Φιλανθρώπου που εμφανίστηκε στον αμαρτωλό κόσμο, του καλλίτερου Φίλου που θα μπορούσαμε ν’ αποκτήσουμε, ποιος από μας θα μπορούσε να παραπονεθεί για οποιαδήποτε δοκιμασία σ’ αυτή τη ζωή; Κανένας, αν έχει συνείδηση ή λίγη ντροπή. Γι’ αυτό ας κάνουμε γρήγορα, όσο ζούμε ακόμα στις ταραγμένες μέρες αυτής της ζωής, που όλα δείχνουν ότι θα συντομέψουν. Ας βιαστούμε να μετανοήσουμε για την οκνηρία και την αμέλειά μας, να τηρήσουμε το νόμο τού Θεού. Ας βιαστούμε να κάνουμε υπακοή στο Θεό κι ας σταματήσουμε ν’ αμαρτάνουμε γογγύζοντας ενάντια στο θέλημά Του. Ας φροντίσουμε με ταπείνωση κι υπακοή να τηρούμε όλα εκείνα που ζητεί από μας ο Θεός: νηστεία, προσευχή και αγρυπνία. Ας προσέχουμε πολύ, για ν’ αποφύγουμε τις παγίδες τού πονηρού και των δαιμόνων του. Ο Θεός δεν απαιτεί νίκη από μας, γιατί γνωρίζει ότι δεν μπορούμε να την κατορθώσουμε. Ζητά μόνο την αφοσίωσή μας στο θέλημά Του, ταπείνωση κι υπακοή. Τα όπλα είναι δικά Του, όπως κι η νίκη είναι δική Του. Θα βρίσκεται πάντα δίπλα μας, οι άγγελοί Του θα μας διακονούν. Θαυμαστός ο Θεός «εν τη δυνάμει Του», ανυπέρβλητος στα πλούτη και ανεξάντλητος στην αγάπη Του. Η ευσπλαχνία Του είναι τόσο μεγάλη απέναντι σ’ εμάς τους ανθρώπους, ώστε μας προσφέρει τη δική Του νίκη.
Σ’ Εκείνον πρέπει κάθε δόξα, από τους αγγέλους στον ουρανό κι από τους ανθρώπους στη γη, στον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, την ομοούσια και αδιαίρετη Τριάδα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν!

(Απόσπασμα από το βιβλίο «ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟ Γ’ – ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤ’ Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς», Επιμέλεια – Μετάφραση: Πέτρος Μπότσης, Αθήνα 2014)

Συνιστούμε ανεπιφύλακτα στους επισκέπτες της ιστοσελίδος μας το εξαιρετικό βιβλίο με τις ομιλίες του Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς:

kyriakodromio_st
https://amethystosbooks.blogspot.gr/